Nicelik belirteçleri ( Quantifiers ), isimlerin veya isim öbeklerinin miktarını ya da sayısını belirten sözcüklerdir. Bir şeyin ne kadar, ne kadar çok veya ne kadar az olduğunu ifade etmek için kullanılırlar. Türkçede “biraz”, “çok”, “birkaç”, “hiç” gibi ifadelerin karşılığıdırlar. Nicelik belirteçleri, sayılabilir ( countable ) ve sayılamayan ( uncountable ) isimlerle birlikte kullanımlarına göre farklılık gösterirler. Bu belirteçler, bir cümlenin anlamını önemli ölçüde etkileyerek, anlatılmak istenen miktarı açıkça ortaya koyar.
Yukarıdaki bağlantılara tıklayarak makalenin ilgili bölümüne gidebilirsiniz.
Nicelik Belirteçleri Konusuyla İlgili Alıştırmalar
Aşağıdaki listeden İngilizce’de Nicelik Belirteçleri konusuyla ilgili alıştırmaları seçerek online olarak test çözmeye başlayabilirsiniz.
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 1
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 2
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 3
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 4
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 5
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 6
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 7
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 8
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 9
- Nicelik Belirteçleri Online Quiz 10
Nicelik Belirteçlerinin Çeşitleri ve Kullanımları
Nicelik belirteçleri, hem sayılabilir hem de sayılamayan isimlerle kullanılabilenler, yalnızca sayılabilir isimlerle kullanılabilenler ve yalnızca sayılamayan isimlerle kullanılabilenler olmak üzere üç ana gruba ayrılabilir. Bu ayrım, İngilizce dilbilgisinde oldukça önemlidir ve doğru kullanımı cümlenin anlam bütünlüğünü sağlar.
Hem Sayılabilir Hem de Sayılamayan İsimlerle Kullanılan Nicelik Belirteçleri
Bazı nicelik belirteçleri, hem sayılabilir (örneğin “kitap”, “sandalye”) hem de sayılamayan (örneğin “su”, “bilgi”) isimlerle birlikte kullanılabilir. Bu durum, bu belirteçleri oldukça esnek kılar. Ancak, cümlenin anlamı ve isim türü, belirtecin kullanımını etkileyebilir.
All
All , “tüm” veya “hepsi” anlamına gelir ve bir bütünün tamamını ifade eder. Hem sayılabilir çoğul isimlerle hem de sayılamayan isimlerle kullanılabilir.
- All the students passed the exam. (Tüm öğrenciler sınavı geçti.)
- All the water evaporated. (Suyun hepsi buharlaştı.)
Some
Some , “biraz”, “birkaç” veya “bazı” anlamına gelir. Genellikle olumlu cümlelerde ve teklif/rica içeren soru cümlelerinde kullanılır. Sayılabilir çoğul isimlerle ve sayılamayan isimlerle kullanılabilir.
- I have some books. (Birkaç kitabım var.)
- She needs some sugar. (Biraz şekere ihtiyacı var.)
Any
Any , “hiç” veya “herhangi bir” anlamına gelir. Genellikle olumsuz ve soru cümlelerinde kullanılır. Sayılabilir çoğul isimlerle ve sayılamayan isimlerle kullanılabilir.
- Do you have any questions? (Hiç sorunuz var mı?)
- I don’t have any money. (Hiç param yok.)
A Lot of / Lots of
A lot of ve lots of , “çok sayıda” veya “çok miktarda” anlamına gelir. Hem sayılabilir çoğul isimlerle hem de sayılamayan isimlerle kullanılabilir ve gayri resmi konuşmada sıkça tercih edilir.
- There are a lot of people here. (Burada çok sayıda insan var.)
- We have lots of time. (Çok zamanımız var.)
Plenty of
Plenty of , “bol miktarda” veya “yeterince çok” anlamına gelir ve genellikle yeterlilik veya fazlalık ifade eder. Hem sayılabilir çoğul isimlerle hem de sayılamayan isimlerle kullanılabilir.
- We have plenty of chairs for everyone. (Herkes için bol miktarda sandalyemiz var.)
- There’s plenty of food for the party. (Parti için bol miktarda yiyecek var.)
Sadece Sayılabilir İsimlerle Kullanılan Nicelik Belirteçleri
Bu gruptaki nicelik belirteçleri, yalnızca sayılabilen ve çoğul halde bulunan isimlerle (örneğin “kalemler”, “öğrenciler”) kullanılır. Tekil sayılabilir isimlerle veya sayılamayan isimlerle kullanılmazlar.
Many
Many , “çok sayıda” anlamına gelir. Genellikle olumsuz ve soru cümlelerinde sayılabilir çoğul isimlerle kullanılır. Olumlu cümlelerde de kullanılabilir, ancak genellikle “a lot of” daha yaygındır.
- How many books do you have? (Kaç tane kitabın var?)
- There aren’t many cars on the road. (Yolda çok araba yok.)
(A) Few / Few
A few , “birkaç tane” anlamına gelir ve olumlu bir anlam taşır, yani yeterli miktarda olduğunu belirtir. Few ise “çok az” anlamına gelir ve olumsuz bir anlam taşır, yani yeterli olmadığını veya neredeyse hiç olmadığını ifade eder. Her ikisi de sadece sayılabilir çoğul isimlerle kullanılır.
- I have a few friends in this city. (Bu şehirde birkaç arkadaşım var.)
- Few people understood the lecture. (Dersi çok az kişi anladı.)
Several
Several , “birkaç” veya “çeşitli” anlamına gelir ve “a few”dan daha fazla, ama “many”den daha az bir miktarı ifade eder. Sadece sayılabilir çoğul isimlerle kullanılır.
- I’ve visited several countries in Europe. (Avrupa’da birkaç ülkeyi ziyaret ettim.)
Both
Both , “her ikisi de” anlamına gelir ve iki şeyden bahsedilirken kullanılır. Sadece sayılabilir çoğul isimlerle kullanılır.
- Both students passed the exam. (Her iki öğrenci de sınavı geçti.)
Each / Every
Each ve Every , “her bir” veya “her” anlamına gelir ve tekil sayılabilir isimlerle kullanılır. Aralarında nüans farkları vardır; each bireysel olarak her birini vurgularken, every grubu bir bütün olarak ele alır.
- Each student received a certificate. (Her bir öğrenci sertifika aldı.)
- Every day is a new beginning. (Her gün yeni bir başlangıçtır.)
Sadece Sayılamayan İsimlerle Kullanılan Nicelik Belirteçleri
Bu gruptaki nicelik belirteçleri, yalnızca sayılamayan isimlerle (örneğin “bilgi”, “su”, “zaman”) kullanılır. Sayılabilir isimlerle veya çoğul halleriyle kullanılmazlar.
Much
Much , “çok fazla” anlamına gelir. Genellikle olumsuz ve soru cümlelerinde sayılamayan isimlerle kullanılır. Olumlu cümlelerde de kullanılabilir, ancak “a lot of” daha yaygındır.
- How much money do you need? (Ne kadar paraya ihtiyacın var?)
- There isn’t much sugar left. (Çok fazla şeker kalmadı.)
(A) Little / Little
A little , “biraz” anlamına gelir ve olumlu bir anlam taşır, yani yeterli miktarda olduğunu belirtir. Little ise “çok az” anlamına gelir ve olumsuz bir anlam taşır, yani yeterli olmadığını veya neredeyse hiç olmadığını ifade eder. Her ikisi de sadece sayılamayan isimlerle kullanılır.
- I have a little time to talk. (Konuşmak için biraz zamanım var.)
- There is little hope left. (Çok az umut kaldı.)
A Bit of
A bit of , “biraz” anlamına gelir ve “a little” ile benzer bir anlam taşır. Gayri resmi konuşmada sayılamayan isimlerle kullanılır.
- Can I have a bit of water? (Biraz su alabilir miyim?)
Nicelik Belirteçleri Tablosu
Aşağıdaki tablo, başlıca nicelik belirteçlerinin sayılabilir ve sayılamayan isimlerle kullanımını özetlemektedir:
| Nicelik Belirteci | Sayılabilir İsimlerle Kullanım | Sayılamayan İsimlerle Kullanım | Örnek (Sayılabilir) | Örnek (Sayılamayan) |
|---|---|---|---|---|
| All | Evet (Çoğul) | Evet | All students | All water |
| Some | Evet (Çoğul) | Evet | Some books | Some sugar |
| Any | Evet (Çoğul) | Evet | Any questions | Any money |
| A lot of / Lots of | Evet (Çoğul) | Evet | A lot of people | A lot of time |
| Plenty of | Evet (Çoğul) | Evet | Plenty of chairs | Plenty of food |
| Many | Evet (Çoğul) | Hayır | Many cars | – |
| (A) Few / Few | Evet (Çoğul) | Hayır | A few friends | – |
| Several | Evet (Çoğul) | Hayır | Several countries | – |
| Both | Evet (Çoğul) | Hayır | Both students | – |
| Each / Every | Evet (Tekil) | Hayır | Each student | – |
| Much | Hayır | Evet | – | Much sugar |
| (A) Little / Little | Hayır | Evet | – | A little time |
| A bit of | Hayır | Evet | – | A bit of water |
Nicelik Belirteçleri ile İlgili Sık Yapılan Hatalar
İngilizce’de nicelik belirteçleri, bir dilbilgisi konusudur ki öğrenciler tarafından sıkça yanlış anlaşılır ve hatalı kullanılır. Bu hataların temelinde, sayılabilir (countable) ve sayılamayan (uncountable) isimler arasındaki farkı tam olarak kavramamak yatar. İngilizcede her ismin tekil veya çoğul hali bulunmaz; bazı isimler her zaman tekil olarak kabul edilir (örneğin su, bilgi) ve bunlara “sayılamayan” isimler denir. Diğerleri ise hem tekil hem de çoğul formlara sahip olabilir (örneğin kitap, elma) ve bunlar “sayılabilir” isimlerdir. Nicelik belirteçlerini doğru kullanmak, cümlenin anlamının net ve doğru bir şekilde aktarılmasını sağlar.
Yaygın Hatalar ve Çözümleri
Öğrencilerin yaptığı en sık hatalardan biri, ” much ” ve ” many ” belirteçlerini birbirine karıştırmaktır. ” Much “, sadece sayılamayan isimlerle (örneğin, much information , much time ) kullanılırken, ” many ” sadece sayılabilir çoğul isimlerle (örneğin, many books , many people ) kullanılır. Bu kuralı göz ardı etmek, anlam karışıklığına yol açabilir. Örneğin, “I have much friends” demek yerine “I have many friends” denilmesi gerekir, çünkü “friends” sayılabilir bir isimdir. Benzer şekilde, “She doesn’t have many money” yerine “She doesn’t have much money” denilmelidir, çünkü “money” genel olarak sayılamayan bir isimdir (istisnai durumlar dışında).
Bir diğer önemli hata grubu, ” a few ” / ” few ” ve ” a little ” / ” little ” arasındaki anlam farkını gözden kaçırmaktır. Bu belirteçler arasındaki ayrım, cümlenin taşıdığı olumlu veya olumsuz anlamı temelden değiştirir:
- ” A few ” (sayılabilir isimlerle) ve ” a little ” (sayılamayan isimlerle) “biraz” veya “birkaç” anlamına gelir ve olumlu bir miktarı ifade eder. Yani, az da olsa yeterli bir miktarın varlığını belirtir.
- Örnek: “I have a few books on this topic.” (Bu konu hakkında birkaç kitabım var.) – Yeterli sayıda kitap olduğunu ima eder.
- Örnek: “She has a little patience.” (Onun biraz sabrı var.) – Az da olsa sabrı olduğunu, bunun yeterli olduğunu ima eder.
- ” Few ” (sayılabilir isimlerle) ve ” little ” (sayılamayan isimlerle) ise “çok az” veya “neredeyse hiç” anlamına gelir ve olumsuz bir eksikliği ifade eder. Yani, bahsedilen miktarın yetersiz olduğunu veya yok denecek kadar az olduğunu belirtir.
- Örnek: ” Few students passed the difficult exam.” (Zor sınavı çok az öğrenci geçti.) – Yeterli sayıda öğrencinin geçmediğini vurgular.
- Örnek: “There is little hope for recovery.” (İyileşme için çok az umut var.) – Umudun yok denecek kadar az olduğunu vurgular.
Bu ince anlam farkları, özellikle akademik ve profesyonel metinlerde cümlenin niyetini doğru bir şekilde aktarmak için kritik öneme sahiptir. Yanlış kullanımı, yanlış anlaşılmalara veya istenmeyen bir tonun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Diğer Sık Yapılan Hatalar
- “Some” ve “Any” kullanımı: Genellikle ” some ” olumlu cümlelerde ve teklif/rica içeren soru cümlelerinde kullanılırken, ” any ” olumsuz cümlelerde ve genel soru cümlelerinde kullanılır. “I need some help.” (Olumlu) “Do you have any questions?” (Soru) “I don’t have any money.” (Olumsuz). Bu kuralın göz ardı edilmesi de sıkça karşılaşılan bir hatadır.
- “All” ve “Every/Each” arasındaki fark: ” All ” bir bütünün tamamını ifade ederken, ” every ” ve ” each ” her bir bireyi vurgular. “All students” tüm öğrencileri bir bütün olarak, “every student” veya “each student” ise gruptaki her bir öğrenciyi tek tek ele alır.
- “A lot of” / “Lots of” kullanımı: Bu ifadeler hem sayılabilir hem de sayılamayan isimlerle kullanılabilen oldukça esnek nicelik belirteçleridir. Ancak bazen resmi olmayan bağlamlarda “much” veya “many” yerine gereksiz yere tercih edilebilirler. Genel olarak, “a lot of” ve “lots of” daha günlük konuşma diline uygunken, “much” ve “many” daha resmi veya belirli bir vurgu için kullanılabilir.
Nicelik belirteçlerinin doğru kullanımı, İngilizce’de akıcı ve doğru iletişim kurmanın temel taşlarından biridir. İsimlerin sayılabilir olup olmadığını anlamak ve bu belirteçlerin olumlu/olumsuz anlam farklılıklarını kavramak, bu hataları önlemenin anahtarıdır.
Nicelik Belirteçleri ile İlgili Örnek Cümleler
- There is much interest in the new product..
Yeni ürüne çok ilgi var. . - We have a lot of ideas for the project..
Proje için çok sayıda fikrimiz var. . - She bought a few apples from the market..
Pazardan birkaç tane elma aldı. . - There was little hope of finding survivors..
Hayatta kalanları bulma umudu çok azdı . . - Do you have any experience in programming??
Programlamada hiç deneyimin var mı? ? - Some students prefer to study alone..
Bazı öğrenciler yalnız çalışmayı tercih eder. . - All the necessary documents are ready..
Gerekli tüm belgeler hazır. . - He has many friends in different countries..
Farklı ülkelerde çok sayıda arkadaşı var. . - I need a little more time to finish this task..
Bu görevi bitirmek için biraz daha zamana ihtiyacım var. . - Several options were considered before making a decision..
Karar vermeden önce birkaç seçenek değerlendirildi. . - There is plenty of room for everyone in the car..
Arabada herkes için bol miktarda yer var. . - She couldn’t find any information about the event..
Etkinlik hakkında hiçbir bilgi bulamadı. . - Both teams played exceptionally well..
Her iki takım da olağanüstü iyi oynadı. . - Every child deserves a good education..
Her çocuk iyi bir eğitimi hak eder. . - Unfortunately, few people attended the conference..
Ne yazık ki, konferansa çok az kişi katıldı. .