İngilizce’de İyelik Belirteçleri – Possessives in English

İngilizce dilbilgisinin temel taşlarından biri olan İyelik Belirteçleri (Possessive Determiners) , bir ismin kime veya neye ait olduğunu net bir şekilde ifade etmemizi sağlayan özel kelimelerdir. Bu belirteçler, cümlede sahiplik veya aidiyet ilişkisini kurarak, bahsedilen nesnenin veya kavramın kime ait olduğunu gösterir. Örneğin, ” my jacket” dediğimizde, ceketimden bahsettiğimiz ve onun bana ait olduğunu belirttiğimiz anlaşılır. İyelik belirteçleri, her zaman bir isimden önce gelir ve o ismi nitelerler. Bu yönleriyle, tek başlarına bir isim yerine geçebilen iyelik zamirlerinden (possessive pronouns) ayrılırlar. İyelik belirteçleri olmadan, İngilizcede sahiplik ifade etmek çoğu zaman eksik veya yanlış anlaşılabilir.

İçindekiler

Yukarıdaki bağlantılara tıklayarak makalenin ilgili bölümüne gidebilirsiniz.

İyelik Belirteçlerinin Özellikleri

İyelik belirteçleri, İngilizcede adeta birer sıfat gibi işlev görürler; tıpkı “big” (büyük) veya “red” (kırmızı) gibi bir ismi niteleyerek ona ek bilgi katarlar. Ancak onların kattığı bilgi, bir nitelikten ziyade bir sahiplik ilişkisidir. Bu belirteçler, konuşmacının, dinleyicinin veya üçüncü bir şahsın sahip olduğu bir nesne, soyut bir kavram, bir ilişki veya bir vücut parçası gibi çeşitli şeyleri belirtmek için kullanılırlar. En önemli özelliklerinden biri, cinsiyet (erkek/kadın/cansız) veya sayı (tekil/çoğul) fark etmeksizin formlarının değişmemesidir . Bu, İngilizce öğrenenler için büyük bir kolaylık sağlar. Örneğin:

  • ” His car is fast.” (Onun arabası hızlıdır.) – Burada “his”, tekil bir erkek sahibine atıfta bulunur.
  • ” His cars are new.” (Onun arabaları yenidir.) – Burada da “his” aynı formda kalır, çünkü belirteç, arkasından gelen ismin sayısından etkilenmez.
  • ” Her book is interesting.” (Onun kitabı ilginçtir.) – “her”, tekil bir kadın sahibini belirtir.
  • ” Her books are on the table.” (Onun kitapları masadadır.) – “her” yine aynı kalır.

Bu tutarlılık, iyelik belirteçlerinin kullanımını oldukça basit hale getirir. Her bir iyelik belirteci, belirli bir kişi veya varlıkla ilişkilidir ve o varlığın sahipliğini gösterir. Bu belirteçler, cümlede anlam bütünlüğünü sağlamak ve karmaşıklığı gidermek adına kritik bir rol oynar.

İyelik Belirteçleri Tablosu

Aşağıdaki tablo, İngilizcedeki iyelik belirteçlerini ve bunların hangi zamirlerle ilişkili olduğunu göstermektedir:

Şahıs Zamiri (Subject Pronoun) İyelik Belirteci (Possessive Determiner) Türkçe Anlamı Örnek Kullanım
I my benim my phone (benim telefonum)
You your senin / sizin your house (senin/sizin eviniz)
He his onun (erkek) his car (onun arabası)
She her onun (kadın) her cat (onun kedisi)
It its onun (cansız/hayvan) its tail (onun kuyruğu)
We our bizim our family (bizim ailemiz)
They their onların their dreams (onların hayalleri)

İyelik Belirteçlerinin Kullanım Alanları

İyelik belirteçleri, İngilizcede sadece basit sahiplik ilişkilerini ifade etmekle kalmaz; aynı zamanda çok çeşitli bağlamlarda anlamı zenginleştiren ve kesinleştiren önemli dilbilgisel araçlardır. Bu belirteçlerin başlıca kullanım alanları şunlardır:

  • Doğrudan Sahiplik (Direct Possession): Bir nesnenin veya kavramın belirli bir kişiye ya da varlığa ait olduğunu göstermek için kullanılırlar. Bu, en temel ve yaygın kullanım şeklidir. Örneğin, “This is my car.” (Bu benim arabam.) cümlesinde, arabanın doğrudan bana ait olduğu vurgulanır. Benzer şekilde, “They sold their house.” (Onlar evlerini sattılar.) ifadesi, evin onlara ait olduğunu belirtir.
  • İlişkiler ve Bağlantılar (Relationships and Connections): İyelik belirteçleri, kişiler arasındaki akrabalık veya sosyal ilişkileri belirtmek için de sıklıkla kullanılır. Bu sayede, kimin kimle ne tür bir bağı olduğunu netleştiririz. Örneğin, “She is my sister.” (O benim kız kardeşim.) cümlesinde, bir aile ilişkisi ifade edilir. “He is our teacher.” (O bizim öğretmenimiz.) cümlesi ise bir öğrenci-öğretmen ilişkisini gösterir.
  • Vücut Parçaları ve Kişisel Eşyalar (Body Parts and Personal Belongings): Vücut parçalarından veya bir kişiye özgü eşyalardan bahsederken iyelik belirteçlerinin kullanılması İngilizcede oldukça yaygındır. Türkçede genellikle “ayak” denirken, İngilizcede “my foot” (benim ayağım) denilmesi adeta zorunlu gibidir. Örneğin, “He hurt his leg.” (O bacağını incitti.) cümlesinde bacağın o kişiye ait olduğu belirtilir. “I brushed my teeth.” ( Dişlerimi fırçaladım.) gibi ifadeler de bu kategoriye girer.
  • Soyut Kavramlar ve Duygular (Abstract Concepts and Emotions): Sahiplik sadece somut nesnelerle sınırlı değildir. İyelik belirteçleri, soyut kavramların, fikirlerin, duyguların veya deneyimlerin de belirli bir kişiye veya gruba ait olduğunu göstermek için kullanılır. “We value our freedom.” ( Özgürlüğümüze değer veriyoruz.) cümlesi, özgürlük kavramının bize ait olduğunu vurgular. “He shared his opinion.” (O fikrini paylaştı.) ifadesi de bu tür bir kullanıma örnektir.
  • Kurumlar ve Ortak Varlıklar (Institutions and Shared Entities): Şirketler, okullar veya ülkeler gibi kurumların ya da ortak varlıkların belirli özelliklerini veya eylemlerini belirtirken de iyelik belirteçleri kullanılır. Örneğin, “The company announced its new policy.” (Şirket yeni politikasını duyurdu.) cümlesinde, politikanın şirkete ait olduğu belirtilir. “The school celebrated its anniversary.” (Okul yıl dönümünü kutladı.) ifadesi de benzer bir yapıya sahiptir.

Bu kullanım alanlarının yanı sıra, özellikle “it” zamiri ile kullanılan ” its ” iyelik belirtecinin kullanımı büyük önem taşır. “Its”, genellikle hayvanlar, cansız nesneler, fikirler veya kurumlar için sahiplik ifade ederken kullanılır. Ancak bu belirteç, “it is” veya “it has” kısaltması olan ” it’s ” ile sıklıkla karıştırılır. Bu iki ifadenin anlamları tamamen farklıdır ve doğru kullanımı öğrenmek, İngilizcede yaygın bir hatayı önlemek için kritik öneme sahiptir. Örneğin, “The dog wagged its tail.” (Köpek kuyruğunu salladı.) doğru bir kullanımken, “It’s a beautiful day.” (Güzel bir gün.) tamamen farklı bir anlam taşır.

İyelik Belirteçleri ile İlgili Sık Yapılan Hatalar

İyelik belirteçleri İngilizce dilbilgisinin nispeten basit konularından biri gibi görünse de, özellikle ana dili Türkçe olan öğrenciler için bazı kafa karıştırıcı noktaları barındırır. Bu hataları bilmek ve üzerinde çalışmak, akıcı ve doğru İngilizce kullanımı için kritik öneme sahiptir.

  • ‘Its’ ve ‘It’s’ Karışıklığı: Belki de iyelik belirteçleriyle ilgili yapılan en yaygın ve inatçı hata, ‘its’ ve ‘it’s’ arasındaki farkı gözden kaçırmaktır. Bu iki ifade kulağa aynı gelse de, anlam ve kullanım bakımından tamamen farklıdır.
    • Its (İyelik Belirteci): “Onun” anlamına gelir ve cansız nesnelerin veya hayvanların sahipliğini belirtmek için kullanılır. Asla kesme işareti (‘) almaz. Örneğin: “The tree lost its leaves in autumn.” (Ağaç sonbaharda yapraklarını döktü.) veya “The dog wagged its tail happily.” (Köpek neşeyle kuyruğunu salladı.)
    • It’s (Kısaltma): “It is” veya “It has” ifadelerinin kısaltmasıdır. Kesme işareti, atlanan harf(ler)in yerini tutar. Örneğin: ” It’s a beautiful day.” (Güzel bir gün.) veya ” It’s been a long time.” (Uzun zaman oldu.) Bu ayrım, yazılı İngilizcede anlam karmaşasını önlemek için hayati öneme sahiptir.
  • İyelik Belirteci Olmadan Kullanım: Türkçe düşünce yapısında sahiplik, genellikle iyelik ekleri (örneğin “-m, -n, -i”) ile ifade edilir ve çoğu zaman belirgin bir belirteç kullanımına ihtiyaç duyulmaz (“kitabım” yerine “benim kitabım” denmesi zorunlu değildir). Ancak İngilizcede durum farklıdır. Bir ismin kime ait olduğunu belirtmek için her zaman bir iyelik belirteci veya başka bir tanımlayıcı kullanmak zorunludur . Bu kuralı atlamak, cümlenin anlamsız veya dilbilgisel olarak yanlış olmasına neden olur.
    • Yanlış: “Sister is a student.” (Kız kardeş bir öğrenci.) – Kulağa eksik veya garip gelir, kimin kız kardeşi olduğu belirsizdir.
    • Doğru: ” My sister is a student.” ( Benim kız kardeşim bir öğrenci.) – Sahiplik açıkça belirtilmiştir.
    • Yanlış: “He washed hands.” (O elleri yıkadı.)
    • Doğru: “He washed his hands.” (O ellerini yıkadı.)
  • Yanlış Cinsiyet Kullanımı (‘His’ ve ‘Her’): Türkçede şahıs zamirlerinde cinsiyet ayrımı olmadığı için (örneğin “o” hem erkek hem kadın için kullanılır), İngilizcede “his” (onun – erkek) ve “her” (onun – kadın) iyelik belirteçlerinin kullanımı sırasında hatalar yapılabilir. İngilizcede cinsiyete özel iyelik belirteçlerinin doğru kullanımı, cümlenin anlamını netleştirmek ve doğal bir akış sağlamak açısından önemlidir.
    • Yanlış: “She loves his new bag.” (O onun [erkek] yeni çantasını seviyor.) – Eğer bahsedilen kişi kadınsa bu yanlış olur.
    • Doğru: “She loves her new bag.” (O onun [kadın] yeni çantasını seviyor.)
    • Yanlış: “He introduced me to her brother.” (O beni onun [kadın] erkek kardeşiyle tanıştırdı.) – Eğer bahsedilen kişi erkekse bu yanlış olur.
    • Doğru: “He introduced me to his brother.” (O beni onun [erkek] erkek kardeşiyle tanıştırdı.)
  • İyelik Zamirleri ile Karıştırma: İyelik belirteçleri (my, your, his, her, its, our, their) her zaman bir isimden önce gelirken, iyelik zamirleri (mine, yours, his, hers, its, ours, theirs) bir ismin yerine geçer ve tek başlarına kullanılırlar. Bu farkı anlamak da sık yapılan hatalardan birini engeller.
    • İyelik Belirteci: “This is my book.” (Bu benim kitabım.)
    • İyelik Zamiri: “This book is mine .” (Bu kitap benimki .)
    • Yanlış: “Is this book your ?” (Bu kitap senin ?)
    • Doğru: “Is this book yours ?” (Bu kitap senin mi ?)

Bu sık yapılan hataların farkında olmak ve pratikle üzerlerine gitmek, İngilizce öğrenim sürecinde büyük bir fark yaratacaktır. Doğru iyelik belirteci kullanımı, hem yazılı hem de sözlü iletişimde netliği ve doğruluğu sağlar.

İyelik Belirteçleri Konusuyla İlgili Alıştırmalar

Aşağıdaki listeden İngilizce’de İyelik Belirteçleri konusuyla ilgili alıştırmaları seçerek online olarak test çözmeye başlayabilirsiniz.

İyelik Belirteçleri ile İlgili Örnek Cümleler

  • My best friend lives in London..
    Benim en iyi arkadaşım Londra’da yaşıyor. .
  • Is this your umbrella??
    Bu senin şemsiyen mi? ?
  • He forgot his keys at home..
    O evde anahtarlarını unuttu. .
  • She loves her new dress..
    O yeni elbisesini seviyor. .
  • The cat cleaned its paws..
    Kedi patilerini temizledi. .
  • We are proud of our team..
    Biz takımımızla gurur duyuyoruz. .
  • They sold their old car..
    Onlar eski arabalarını sattılar. .
  • Could you please tell me your name??
    Lütfen adınızı söyler misiniz? ?
  • The company announced its quarterly results..
    Şirket üç aylık sonuçlarını açıkladı. .
  • He fixed his bicycle yesterday..
    O dün bisikletini tamir etti. .
  • She introduced me to her parents..
    O beni ailesiyle tanıştırdı. .
  • We packed our bags for the trip..
    Seyahat için çantalarımızı topladık. .
  • The birds built their nest in the tree..
    Kuşlar ağaca yuvalarını yaptılar. .
  • Is this your pen or mine ??
    Bu senin kalemin mi yoksa benimki mi? ?
  • The dog chased its tail playfully..
    Köpek şakacı bir şekilde kuyruğunu kovaladı. .

İlgili Bağlantılar

Yorum yapın