Noktalama işaretleri, yazılı dilde anlamı netleştirmek, duraklamaları belirtmek ve cümlelerin yapısını düzenlemek için kullanılan sembollerdir. Bu işaretler olmadan yazılı metinler anlaşılması güç ve karmaşık hale gelebilir. İngilizce’de virgül, nokta, noktalı virgül ve iki nokta üst üste, cümlelerin akıcılığını ve anlaşılırlığını sağlayan temel noktalama işaretleridir.
Yukarıdaki bağlantılara tıklayarak makalenin ilgili bölümüne gidebilirsiniz.
Virgül, Nokta, Noktalı Virgül, İki Nokta Tablosu
Aşağıdaki tablo, İngilizcede virgül (Comma), nokta (Period/Full Stop), noktalı virgül (Semicolon) ve iki nokta (Colon) işaretlerinin temel kullanımlarını ve örneklerini özetlemektedir:
| Noktalama İşareti | Sembol | Kullanım Amacı |
|---|---|---|
| Virgül (Comma) | , |
|
| Nokta (Period / Full Stop) | . |
|
| Noktalı Virgül (Semicolon) | ; |
|
| İki Nokta (Colon) | : |
|
Virgül (Comma)
Virgül (comma), İngilizce’de en sık kullanılan noktalama işaretlerinden biridir ve birçok farklı görevi vardır. Genellikle cümle içinde kısa duraklamaları, ögeleri ayırmayı veya ek bilgileri belirtmek için kullanılır. Virgüle doğru hakim olmak, yazılı İngilizce’nizin anlaşılırlığını büyük ölçüde artırır.
Virgülün Temel Kullanım Alanları
- Listelerdeki Ögeleri Ayırmak İçin: Üç veya daha fazla ögeden oluşan listelerde her ögeyi ayırmak için virgül kullanılır. Son ögeden önce “and” veya “or” bağlacı gelse bile, genellikle bir virgül (Oxford comma/serial comma) kullanılması önerilir, ancak bu kullanım isteğe bağlıdır.
- Bağımsız Cümlecikleri Birleştirmek İçin: “And”, “but”, “or”, “nor”, “for”, “yet”, “so” gibi bağlaçlarla birleşen iki bağımsız cümleciği ayırmak için bağlaçtan önce virgül kullanılır.
- Giriş Cümleciklerini ve İfadelerini Ayırmak İçin: Bir cümlenin başında yer alan giriş niteliğindeki yan cümleleri, edat öbeklerini veya zarf ifadelerini ana cümleden ayırmak için virgül kullanılır.
- Ara Sözleri ve Ek Bilgileri Ayırmak İçin: Cümle içinde ana anlamı bozmadan çıkarılabilecek ek bilgileri, ara sözleri veya açıklayıcı ifadeleri ayırmak için iki virgül kullanılır.
- Sıfatları Ayırmak İçin: Bir isimden önce gelen, eşit derecede önemli ve sırasının değiştirilebildiği sıfatları ayırmak için virgül kullanılır. Ancak sıfatlar arasında hiyerarşik bir ilişki varsa veya birleşik bir anlam ifade ediyorlarsa virgül kullanılmaz.
- Doğrudan Hitapları Ayırmak İçin: Birine doğrudan hitap edildiğinde, hitap edilen ismi veya ifadeyi cümlenin geri kalanından ayırmak için virgül kullanılır.
- Tarihleri ve Adresleri Ayırmak İçin: Tarihlerde gün ve yıl arasına, adreslerde ise cadde, şehir ve eyalet/ülke arasına virgül konur.
- Alıntıları Belirtmek İçin: Doğrudan alıntılar başlamadan önce veya bittikten sonra, alıntıya giriş yapan veya alıntıyı tamamlayan ifadeden ayırmak için virgül kullanılır.
Virgül Kullanılmadığı Durumlar
- Sadece iki öge içeren listelerde “and” veya “or” bağlacından önce genellikle virgül kullanılmaz.
- Bağımlı bir cümleciğin ana cümleden sonra gelmesi durumunda genellikle virgül kullanılmaz (eğer bağımlı cümlecik cümleye ek bir bilgi katmıyorsa).
- Tek bir sıfatı veya ad ile sıfat arasında virgül kullanılmaz.
- “Because”, “although”, “since” gibi bazı bağlaçlardan önce, özellikle bağlaçtan sonra gelen ifade ana cümlenin doğrudan bir parçasıysa virgül kullanılmaz.
Nokta (Period / Full Stop)
Nokta (period veya İngiliz İngilizcesinde full stop), İngilizce’de tamamlanmış bir cümlenin veya fikrin sonunu belirtmek için kullanılan temel noktalama işaretidir. Genellikle bir cümleyi bitirmek ve bir sonraki cümlenin başlamasına işaret etmek için kullanılır.
Noktanın Temel Kullanım Alanları
- Bildirim Cümlelerinin Sonunda: Bir ifade, emir veya bilgi veren her bildirim cümlesinin sonuna nokta konur.
- Kısaltmalarda: Bazı kısaltmalardan sonra (örneğin Dr., Mr., Mrs., Prof., vs.) nokta kullanılır. Ancak modern kullanımda kısaltmaların sonunda nokta kullanmama eğilimi de artmaktadır, özellikle Amerikan İngilizcesi dışında. Üniversite derecelerinde (PhD, MA) ve eyalet kısaltmalarında (NY, CA) genellikle nokta kullanılmaz.
- Dolaylı Sorularda: Doğrudan soru olmayan, ancak soru anlamı taşıyan cümlelerin sonunda nokta kullanılır.
Nokta Kullanılmadığı Durumlar
- Soru işareti veya ünlem işareti ile biten cümlelerin sonunda nokta kullanılmaz.
- Başlıklarda, başlık bir cümle değilse genellikle nokta kullanılmaz.
- Listelerdeki tek kelimelik veya kısa ifadelerde genellikle nokta kullanılmaz.
Noktalı Virgül (Semicolon)
Noktalı virgül (semicolon), virgül ve nokta arasında bir yere sahip olan, daha uzun bir duraklamayı veya daha güçlü bir ayrımı gösteren bir noktalama işaretidir. Genellikle birbirleriyle yakından ilişkili olan ancak bağımsız durabilen cümleleri birleştirmek için kullanılır.
Noktalı Virgülün Temel Kullanım Alanları
- İki Bağımsız Cümleciği Ayırmak İçin: “And”, “but”, “or” gibi bağlaçlar kullanılmadan birbirine bağlı iki bağımsız cümleciği birleştirmek için kullanılır. Bu iki cümleciğin anlam olarak birbirini tamamlaması ve yakın bir ilişki içinde olması önemlidir.
- Virgül İçeren Karmaşık Listeleri Ayırmak İçin: Bir listedeki ögelerin kendileri virgül içeriyorsa, bu ögeleri daha net bir şekilde ayırmak için noktalı virgül kullanılır. Bu, özellikle şehir ve eyalet gibi bileşik ögeler içeren listelerde faydalıdır.
- Bağlaç Zarfından Önce: “However”, “therefore”, “consequently”, “moreover”, “for example”, “in fact” gibi bağlaç zarflarından önce gelir ve bu zarfların ardından genellikle bir virgül gelir.
Noktalı Virgül ve Yaygın Hatalar
Noktalı virgül genellikle yanlış kullanılan bir işarettir. En yaygın hata, noktalı virgülün her iki tarafındaki cümlelerin bağımsız cümle olması gerektiğidir. Eğer bir taraf bağımsız bir cümle değilse, noktalı virgül yerine virgül veya başka bir noktalama işareti kullanılmalıdır.
İki Nokta (Colon)
İki nokta (colon), genellikle bir listenin, açıklamanın, alıntının veya bir sonuç cümlesinin girişini belirtmek için kullanılır. Kendisinden önceki cümlenin tamamlanmış bir düşünceyi ifade etmesi ve iki noktadan sonra gelen bilgiyi tanıtması önemlidir.
İki Noktanın Temel Kullanım Alanları
- Bir Listeyi Tanıtmak İçin: Bir açıklama veya giriş cümlesinden sonra bir liste gelecekse iki nokta kullanılır.
- Bir Açıklama veya Tanım Getirmek İçin: Bir önceki cümlenin anlamını açıklayan veya genişleten bir cümle veya ifade gelecekse iki nokta kullanılır. Genellikle ikinci kısım, ilk kısma bir açıklama, sebep veya sonuç olarak hizmet eder.
- Bir Alıntıyı Tanıtmak İçin: Uzun bir doğrudan alıntıyı veya bir konuşmayı tanıtmak için iki nokta kullanılır.
- Zamanı İfade Etmek İçin: Saat ve dakika arasına iki nokta konur (örn: 10:30 AM).
- Kitap Başlıkları ve Alt Başlıkları Arasında: Bilimsel veya edebi eserlerde ana başlık ile alt başlık arasında iki nokta kullanılır.
İki Nokta Kullanılmadığı Durumlar
- İki noktadan önce gelen cümle tamamlanmış bir düşünceyi ifade etmiyorsa, iki nokta kullanılmaz. Örneğin, fiilden veya edattan sonra doğrudan bir liste geliyorsa iki nokta kullanmak yanlıştır.
Bu dört temel noktalama işareti, İngilizce metinlerinizi daha anlaşılır, akıcı ve doğru hale getirmenizi sağlar. Her birinin kendine özgü kullanım kuralları ve işlevleri vardır ve doğru kullanımları yazılı iletişimde büyük fark yaratır.
Virgül, Nokta, Noktalı Virgül, İki Nokta ile İlgili Örnek Cümleler
- We bought apples, bananas, and oranges at the market..
Pazardan elma, muz ve portakal aldık. . - She is intelligent, but she struggles with public speaking..
Zeki, ama topluluk önünde konuşmakta zorlanıyor . . - After finishing her homework , she went out to play..
Ödevini bitirdikten sonra , oynamaya çıktı. . - My brother, who lives in Canada , is visiting next week..
Kanada’da yaşayan erkek kardeşim, gelecek hafta ziyarete geliyor . . - She is a tall, elegant woman..
O uzun, zarif bir kadın. . - Hello, John ! How are you doing today??
Merhaba, John ! Bugün nasılsın? ? - The meeting is scheduled for Monday, July 27, 2025 ..
Toplantı 27 Temmuz 2025 Pazartesi için planlandı. . - “I can’t believe it,” she whispered , “it’s true!”!
“İnanamıyorum,” fısıldadı , “bu doğru!” ! - The sun rises in the east. The birds sing in the morning.
Güneş doğudan yükselir. Kuşlar sabah şarkı söyler . - He asked if I was coming to the party..
Partiye gelip gelmediğimi sordu. . - The project has three main phases: planning, execution, and evaluation ..
Projenin üç ana aşaması var: planlama, uygulama ve değerlendirme . . - The problem was clear; we had insufficient funds ..
Sorun açıktı; yetersiz fonumuz vardı . . - The speaker arrived late; therefore, the presentation was delayed ..
Konuşmacı geç geldi; bu yüzden sunum ertelendi . . - She only had one goal: to win the championship ..
Tek bir amacı vardı: şampiyonluğu kazanmak . . - The agenda included the following items: new business, old business, and open discussion ..
Gündem aşağıdaki maddeleri içeriyordu: yeni işler, eski işler ve açık tartışma . .