İngilizcede sıfatlar, isimleri niteleyen ya da belirten sözcüklerdir. Bu sıfatlar arasında işaret sıfatları (demonstrative adjectives) ve iyelik sıfatları (possessive adjectives) önemli bir yer tutar. Her iki sıfat türü de ismin önünde yer alır ve ismin anlamını sınırlar. Ancak işaret sıfatları, ismin yerini veya uzaklığını belirtirken; iyelik sıfatları, ismin kime veya neye ait olduğunu gösterir.
Yukarıdaki bağlantılara tıklayarak makalenin ilgili bölümüne gidebilirsiniz.
İşaret Sıfatları Nedir?
İşaret sıfatları, bir cümlede ismin yerini, yönünü veya zaman içindeki konumunu belirtmek amacıyla kullanılan önemli sıfat türlerindendir. Bu sıfatlar, konuşan kişi ile işaret edilen nesne arasındaki fiziksel veya mecazi yakınlık-uzaklık ilişkisini vurgular. İşaret sıfatları, kesinlikle bir isimle birlikte kullanılır ve ismi tanımlayarak onun hangi nesne veya kişiye ait olduğunu belirginleştirir.
İşaret sıfatlarının temel işlevi, dinleyicinin veya okuyucunun dikkatini belirli bir nesne ya da kişiye çekmektir. Bu yüzden, işaret sıfatları kullanıldığında, söz konusu nesne genellikle konuşma anında gözle görülebilir, bilinir ya da metin içerisinde önceden bahsedilmiş olmalıdır. Bu sıfatlar, yalnızca ismi belirlemekle kalmaz, aynı zamanda cümlenin bağlamına göre yakınlık veya uzaklık hissi de yaratır.
İşaret sıfatları, tekil veya çoğul isimlerle uyumlu olacak şekilde şekil değiştirir ve İngilizcede dört ana kelimeden oluşur: this , that , these ve those . Tekil ve çoğul form ayrımıyla beraber, yakınlık ve uzaklık kavramları da sıfatların kullanımında belirleyicidir.
İşaret Sıfatları Listesi
- this – Bu; tekil isimler için kullanılır ve genellikle konuşan kişiye yakın olan nesneleri işaret eder. Örneğin: this pen (bu kalem).
- that – Şu; tekil isimlerde kullanılır ve konuşandan uzak olan nesneleri belirtir. Örneğin: that house (şu ev).
- these – Bunlar; çoğul isimlerle kullanılır ve konuşana yakın olan nesneleri tanımlar. Örneğin: these books (bu kitaplar).
- those – Şunlar; çoğul isimlerde kullanılır ve konuşandan uzak olan nesneleri işaret eder. Örneğin: those cars (şu arabalar).
İşaret Sıfatlarının Kullanımı
İşaret sıfatları, daima bir isimle birlikte kullanılır ve ismin önünde yer alır. İşaret edilen isim, somut veya soyut olabilir, ancak işaret sıfatı olmadan bu ilişki ifade edilmez. Bu sıfatlar cümlenin anlamını netleştirir ve nesnenin hangi konumda olduğunu karşı tarafa açıkça gösterir.
İşaret sıfatlarının cümlede doğru kullanımı şu şekildedir:
- This book is interesting. – Bu kitap ilginçtir.
- Those houses are old. – Şu evler eskidir.
- These apples are fresh. – Bu elmalar tazedir.
- That idea is brilliant. – Şu fikir mükemmeldir.
Aynı zamanda işaret sıfatları, konuşma bağlamına göre duygu veya vurgu katmak için de kullanılabilir. Örneğin, “this” ve “these” ile ifade edilen nesneler, konuşanın daha yakın ve kişisel ilgisini yansıtabilir.
İşaret Zamirleriyle Karıştırılması
İşaret sıfatları, yapısal olarak işaret zamirlerine çok benzer ve bu iki grup sıklıkla karıştırılır. Ancak temel fark, işaret sıfatlarının her zaman bir isimle birlikte kullanılmasıdır; işaret zamirleri ise ismi düşürerek tek başlarına kullanılabilirler.
Örneklerle açıklayacak olursak:
- This is my bag. – Burada this işaret zamiri olarak kullanılmış ve arkasında isim bulunmamaktadır. Cümlenin anlamı “Bu benim çantam”dır.
- This bag is mine. – Burada ise this işaret sıfatı olarak kullanılmış ve arkasında bag isim olarak yer almaktadır. Cümlenin anlamı “Bu çanta benimdir” demektir.
Bu farkı anlamak, doğru ve etkili iletişim için çok önemlidir. İşaret sıfatları cümlede ismin niteliklerini belirttiği için, cümlenin yapısını ve anlamını doğrudan etkiler.
İyelik Sıfatları Nedir?
İyelik sıfatları, bir ismin kime veya neye ait olduğunu açık ve net bir şekilde ifade eden, ismin önünde yer alan özel sıfat türleridir. Bu sıfatlar, cümledeki ismin sahiplik, aidiyet veya bağlılık durumunu belirtir. İngilizce dilinde aitlik kavramını aktarmak için kullanılan en temel yapıların başında iyelik sıfatları gelir. Örneğin, “my book” (benim kitabım), “our house” (bizim evimiz) gibi ifadelerde, “my” ve “our” kelimeleri iyelik sıfatıdır ve isimlerin kime ait olduğunu gösterir.
İyelik sıfatları, isimlerle birlikte kullanılır ve tek başlarına kullanılmazlar . Yani, “my”, “your” gibi kelimeler mutlaka bir isimle beraber yer almak zorundadır. Eğer aitliği belirtmek istenen isim cümlede yoksa, iyelik sıfatı yerine iyelik zamiri kullanılır (örneğin, “mine”, “yours”). İyelik sıfatları, ismin niteliğini ve ait olduğu kişiyi net bir şekilde ortaya koyar, böylece iletişimde karışıklıkların önüne geçer.
İyelik sıfatları, İngilizcede kişi zamirleriyle bağlantılıdır ve her kişi için ayrı bir iyelik sıfatı vardır. Bu sıfatlar, kişinin veya şeyin ait olduğu nesneyi belirlemek için zorunludur.
İyelik Sıfatları Listesi
- my – benim (1. tekil şahıs)
- your – senin / sizin (2. tekil ve çoğul şahıs)
- his – onun (erkek, 3. tekil şahıs)
- her – onun (kadın, 3. tekil şahıs)
- its – onun (cansız varlıklar, hayvanlar için 3. tekil şahıs)
- our – bizim (1. çoğul şahıs)
- their – onların (3. çoğul şahıs)
Bu iyelik sıfatları, aitliği belirtirken cinsiyet, sayı veya kişi bakımından farklılık gösterirler. Örneğin, “his” sadece erkekler için kullanılırken, “her” yalnızca kadınlar için geçerlidir. “Its” ise cansız varlıklar ve hayvanlar için kullanılan iyelik sıfatıdır; insanlar için kullanılmaz.
İyelik Sıfatlarının Kullanımı
İyelik sıfatları, her zaman aitlik ilişkisini gösterecek ismin önünde bulunur ve ismi niteleyerek onun kim ya da neye ait olduğunu ortaya koyar. İngilizce cümlelerde isimle birlikte kullanıldıklarında, aitlik durumu net şekilde anlaşılır. Bu sıfatlar sayesinde cümledeki aitlik ilişkileri karmaşadan uzak, açık ve belirgindir.
Aşağıda iyelik sıfatlarının kullanımına dair bazı örnekler yer almaktadır:
- My car is red. – Benim arabam kırmızıdır.
- Your phone is ringing. – Senin telefonun çalıyor.
- His jacket is new. – Onun (erkek) ceketi yeni.
- Her dress is beautiful. – Onun (kadın) elbisesi çok güzel.
- Its tail is long. – Onun (hayvanın) kuyruğu uzun.
- Our house is big. – Bizim evimiz büyük.
- Their dogs are friendly. – Onların köpekleri dost canlısıdır.
İyelik sıfatları, aitlik kavramını belirtirken çoğunlukla isimlerin önünde kullanılır; bu, aitlik ilişkisini hızlı ve etkili biçimde belirtmenin en yaygın yoludur.
İyelik Sıfatları ve İyelik Zamirleri Arasındaki Fark
İyelik sıfatları ve iyelik zamirleri, aitlik anlamı taşımasına rağmen cümle içindeki görevleri ve kullanımları açısından birbirlerinden ayrılırlar. İyelik sıfatları bir isimle birlikte kullanılırken, iyelik zamirleri isim olmadan tek başına aitliği ifade ederler.
Bu farkı anlamak, İngilizceyi doğru ve etkili kullanmak açısından çok önemlidir. Aşağıda bu iki yapı arasındaki temel fark örneklerle açıklanmıştır:
- This is my pen. – Burada my bir iyelik sıfatıdır ve pen isimle birlikte kullanılmıştır. Cümlenin anlamı “Bu benim kalemim”dir.
- This pen is mine. – Burada mine iyelik zamiridir ve isim olmadan tek başına kullanılmıştır. Anlamı yine “Bu kalem benim”dir.
İyelik zamirleri, cümlelerde aitlik belirtirken daha çok vurgu yapmak ya da isim tekrarını önlemek için tercih edilir. İyelik sıfatları ise isimlerin doğrudan önünde bulunarak aitlik ilişkisini gösterir ve cümlenin yapısını tamamlar.
İyelik Sıfatları ile Sık Yapılan Hatalar
İyelik sıfatları kullanılırken yapılan bazı yaygın hatalar iletişimde karışıklığa yol açar. Bunların başında iyelik sıfatları ile iyelik zamirlerinin karıştırılması gelir. Ayrıca, iyelik sıfatlarının tek başına kullanılması veya yanlış kişi ile eşleştirilmesi de sık görülen hatalardandır.
- My is book. – Yanlış. Doğrusu: My book .
- This is mine pen. – Yanlış. Doğrusu: This is my pen .
- “Her” ve “his” karışıklığı (örneğin, erkek için her kullanmak yanlış olur).
- Your ve you’re karıştırılması (örneğin, “your” sahiplik belirtirken, “you’re” “you are” kısaltmasıdır).
İşaret ve İyelik Sıfatlarının Cümledeki Görevleri
İşaret ve iyelik sıfatları, İngilizce cümlelerde isimlerin anlamını ve görevini netleştiren önemli unsurlardır. Her iki sıfat türü de cümlede mutlaka bir ismi niteleyerek onun hangi nesne olduğunu, kime veya neye ait olduğunu belirtir. Bu özellikleri sayesinde, cümlenin anlamını açık ve anlaşılır kılarlar.
İşaret sıfatları ( this, that, these, those ), isimlerin yerini, sayısını ve konumunu vurgular. Böylece, hangi nesneden bahsedildiğini ya da o nesnenin konuşana olan yakınlığını veya uzaklığını ortaya koyar. Örneğin, ” this book ” ifadesi, bahsedilen kitabın konuşana yakın olduğunu belirtirken, ” those houses ” ifadesi uzakta bulunan çoğul evleri işaret eder.
İyelik sıfatları ( my, your, his, her, its, our, their ) ise isimlerin sahiplik ilişkisini belirtir. Cümledeki ismin kime ait olduğunu gösterirler. Örneğin, ” my car ” ifadesi arabayı konuşan kişinin sahip olduğunu, ” their house ” ise birden fazla kişinin sahip olduğu evi belirtir.
Cümledeki İsimlerin Görevlerine Etkileri
İşaret ve iyelik sıfatları, niteledikleri isimlerin cümlede üstlendiği farklı görevlerde bulunabilirler. Bu görevler genellikle şunlardır:
- Özne (Subject): Cümlenin yüklemini gerçekleştiren isimdir. İşaret ve iyelik sıfatları, bu öznenin hangi nesne olduğunu belirtir.
Örnek: This movie made me cry. – Bu film beni ağlattı. - Belirtili Nesne (Direct Object): Yüklemin doğrudan etkilediği isimdir. İşaret veya iyelik sıfatları, nesnenin hangi varlık olduğunu gösterir.
Örnek: I love my job . – İşim çok sevdiğim bir şey. - Dolaylı Nesne (Indirect Object): Eylemin dolaylı olarak yöneldiği isimdir. Bu durumda da sıfatlar aitlik veya işaret anlamını korur.
Örnek: She gave her friend a gift. – Ona arkadaşının hediyesini verdi. - Tamlayıcı (Complement): Cümlede yüklemden sonra gelen ve özneyi veya nesneyi tamamlayan isimlerdir. Sıfatlar burada da niteleme görevini sürdürür.
Örnek: This is my favorite book . – Bu benim favori kitabım .
İşaret ve İyelik Sıfatlarının Anlam Katkıları
Bu sıfatlar, cümlede ismin anlamını kesinleştirerek, okuyucunun ya da dinleyicinin hangi kişi, nesne veya zamandan bahsedildiğini daha kolay anlamasını sağlar. Örneğin, ” that house ” ifadesiyle ” this house ” ifadesi arasında mesafe ve bağlam farkı oluşur. Benzer şekilde, ” my car ” ve ” their car ” ifadeleri, sahiplik farkını ortaya koyar ve cümlenin yükünü taşır.
Özetle
İşaret ve iyelik sıfatları, cümlede isimlerin hangi nesneyi, kime ait olduğunu ve nerede bulunduğunu belirtir. Bu sayede, cümlenin anlamı netleşir ve dilin akıcılığı sağlanır. İsimlerin özne, nesne, dolaylı tümleç veya tamlayıcı olarak görev yaptığı her yerde, bu sıfatlar isimlerin önünde yer alarak anlamı kesinleştirir ve cümlenin yapısal dengesini korur.
İşaret ve İyelik Sıfatları ile Sık Karıştırılan Kullanımlar
İngilizce öğrenirken, anlam ve yazılış açısından birbirine benzeyen kelimeler çoğu zaman karışıklıklara neden olur. Bu durum özellikle işaret ve iyelik sıfatları ile bunların kısaltmaları arasında sıkça görülür. Anlam farkları önemli olduğu için doğru kullanımların bilinmesi, hem yazılı hem de sözlü iletişimde anlamın netleşmesini sağlar. En çok karıştırılanlar arasında its ile it’s , your ile you’re , his ile he’s , ve this ile these gibi çiftler bulunur.
İyelik Sıfatı “Its” ve Kısaltma “It’s” Arasındaki Fark
Its , İngilizcede iyelik sıfatı olarak görev yapar ve cansız varlıklar, hayvanlar veya soyut kavramlar için “onun” anlamını taşır. Daima bir isimle birlikte kullanılır ve o ismin ait olduğu şeyi belirtir. Örneğin:
- Its color is blue. – Onun rengi mavi.
- The dog wagged its tail. – Köpek kendisinin kuyruğunu salladı.
Burada “its” kelimesi, takip ettiği isme aitlik ilişkisi kurar ve cümlede sıfat görevi görür.
It’s ise “it is” veya “it has” kısaltmasıdır ve cümlede yüklem olarak kullanılır. Bu yapı zamir ve yardımcı fiilin birleşimidir ve genellikle fiil cümlesi içerisinde yer alır. Örnekler:
- It’s raining. – Yağmur yağıyor.
- It’s been a long day. – Uzun bir gündü.
Doğru kullanım için cümleyi “it is” veya “it has” olarak açmak en güvenilir yöntemdir. Eğer cümle anlamlı bir şekilde tamamlanıyorsa, “it’s” doğru tercihtir. Aksi durumda, yani bir isimle birlikte aitlik bildiriliyorsa, “its” kullanılır.
Diğer Sık Karıştırılan İşaret ve İyelik Sıfatları
- Your (senin/sizin) ve you’re (“you are” kısaltması)
- His (onun – erkek için) ve he’s (“he is” kısaltması)
- This (tekil işaret sıfatı) ve These (çoğul işaret sıfatı)
Bu çiftlerde de temel fark, sıfatların aitlik veya işaret etmek için kullanılması, kısaltmaların ise zamir ve yardımcı fiil birleşimi olarak cümlede yüklem oluşturmasıdır. Doğru kullanımı anlamak, özellikle yazılı İngilizcede yapılan yaygın hataları önler.
Çoğul-Tekil Uyumuna Dikkat
This ve these arasındaki fark çoğul ve tekil isimlerle ilişkilidir. This tekil, these ise çoğul isimlerle birlikte kullanılır. Örnek:
- This book is new. – Bu kitap yeni.
- These books are new. – Bu kitaplar yeni.
Bu uyum gözetilmezse anlam belirsizliği ve dilbilgisi hatası oluşur.
Sık Yapılan Hatalar ve Doğru Kullanım Örnekleri
- Yanlış: Its raining outside. (Burada “its” iyelik sıfatı, yüklem olamaz.)
Doğru: It’s raining outside. - Yanlış: The dog wagged it’s tail. (“It’s” burada kısaltma, aitlik için yanlış.)
Doğru: The dog wagged its tail. - Yanlış: Your going to love this. (“Your” sahiplik belirttiği için yüklemle uyumsuz.)
Doğru: You’re going to love this. - Yanlış: This books are new. (Tekil işaret sıfatı çoğul isimle uyumsuz.)
Doğru: These books are new.
Karışıklığı Önlemek İçin İpuçları
- It’s gördüğünüzde, cümlenin yüklem içerip içermediğine dikkat edin. “It is” veya “it has” olarak açıldığında anlamlıysa doğru kullanım “it’s”tir.
- Its kelimesi her zaman bir ismin önünde yer alır ve aitlik bildirir; isim yoksa “its” kullanılmaz.
- Your ve his gibi iyelik sıfatları, cümlenin öznesi ile karıştırılmamalıdır. Bu kelimeler her zaman isimle birlikte kullanılır.
- This ve these arasındaki sayı uyumuna özen gösterin; tekil ve çoğul isimlere uygun sıfatları seçin.
İşaret ve İyelik Sıfatları ile İlgili Örnek Cümleler
- This chair is broken.
Bu sandalye kırık . - Those apples are delicious.
Şu elmalar lezzetli . - My phone is on the table.
Benim telefonum masanın üstünde . - Your brother is very funny.
Senin kardeşin çok komik . - Her bag is black.
Onun çantası siyah . - His car is faster than mine.
Onun arabası benimkinden hızlı . - Its eyes are green.
Onun gözleri yeşil. (hayvan/cansız . - Our team won the match.
Bizim takım maçı kazandı . - Their house is near the beach.
Onların evi plajın yakınında . - This laptop is new.
Bu dizüstü bilgisayar yeni . - That book belongs to me.
Şu kitap bana ait . - These shoes don’t fit me.
Bu ayakkabılar bana uymuyor . - Those dogs are barking loudly.
Şu köpekler yüksek sesle havlıyor . - Where is your notebook?
Senin defterin nerede ? - His name is John.
Onun adı John .