İngilizce noktalama işaretleri içinde tırnak işaretleri ve kesme işaretleri, metinlere doğruluk ve açıklık katan önemli araçlardır. Tırnak işaretleri , doğrudan alıntıları, başlıkları veya belirli kelimelere vurgu yapmak için kullanılırken, kesme işaretleri sahiplik bildirme, kısaltmalar oluşturma ve belirli harfleri veya sayıları belirtme gibi işlevlere sahiptir. Bu bölümde, her iki noktalama işaretinin de doğru ve etkili kullanımını, yaygın hataları ve çeşitli bağlamlardaki uygulamalarını detaylı olarak inceleyeceğiz.
Yukarıdaki bağlantılara tıklayarak makalenin ilgili bölümüne gidebilirsiniz.
Tırnak İşaretleri (Quotation Marks) Nedir ve Nasıl Kullanılır?
Tırnak işaretleri (“) veya tek tırnak işaretleri (‘) İngilizcede farklı amaçlarla kullanılan noktalama işaretleridir. Genellikle doğrudan bir konuşmayı veya alıntıyı belirtmek için kullanılırlar, ancak başka özel kullanımları da vardır.
Tırnak İşaretlerinin Çeşitleri ve Kullanım Alanları
İngilizcede başlıca iki tür tırnak işareti vardır: çift tırnak işaretleri (double quotation marks) ve tek tırnak işaretleri (single quotation marks).
Çift Tırnak İşaretleri (Double Quotation Marks – “)
Çift tırnak işaretleri, Amerikan İngilizcesinde en yaygın olarak kullanılan tırnak işaretleridir. Başlıca kullanım alanları şunlardır:
- Doğrudan Alıntılar (Direct Quotations): Bir kişinin tam olarak söylediği veya yazdığı kelimeleri aktarırken kullanılır. Alıntının sonundaki noktalama işaretleri (nokta, virgül, soru işareti, ünlem işareti) genellikle tırnak işaretinin içine konur (Amerikan İngilizcesi).
- Diyalog (Dialogue): Hikayelerde veya oyunlarda karakterlerin konuşmalarını belirtmek için her konuşmacının sözleri ayrı tırnak işaretleri içine alınır.
- Belirli Başlıklar (Specific Titles): Kısa öyküler, şiirler, makaleler, şarkılar, televizyon programı bölümleri gibi daha büyük bir eserin parçası olan eserlerin başlıklarını belirtmek için kullanılır. Kitap, film veya albüm gibi daha büyük eserlerin başlıkları genellikle italik (ya da el yazısıyla altı çizili) yapılır.
- Vurgulama veya Ironi (Emphasis or Irony): Bir kelimenin veya ifadenin özel bir anlamda kullanıldığını, ironik olduğunu veya okuyucunun dikkatini çekmek istediğinizde kullanılır. Bu kullanıma “tırnak içinde” (in quotes) anlamı da verilir.
Tek Tırnak İşaretleri (Single Quotation Marks – ‘)
Tek tırnak işaretleri, İngiliz İngilizcesinde doğrudan alıntılar için daha yaygın olsa da, Amerikan İngilizcesinde genellikle çift tırnak işaretleri içindeki bir alıntının içinde başka bir alıntı olduğunda kullanılır.
- Alıntı İçindeki Alıntı (Quotation within a Quotation): Çift tırnak içine alınmış bir cümlenin içinde başka birinin sözlerini aktarırken kullanılır.
- Bazı Başlıklar (Certain Titles): İngiliz İngilizcesinde kısa eserlerin başlıkları için kullanılabilir.
Tırnak İşaretleri ile Noktalama İşaretlerinin Konumu
Tırnak işaretleriyle birlikte diğer noktalama işaretlerinin (virgül, nokta, soru işareti, ünlem işareti) konumu, Amerikan ve İngiliz İngilizcesi arasında farklılık gösterebilir. Genel kural şudur:
- Amerikan İngilizcesi: Nokta ve virgül daima kapanış tırnak işaretinin içine konur. Soru işaretleri ve ünlem işaretleri, eğer alıntının kendisinin bir parçasıysa tırnak işaretinin içine, aksi takdirde dışına konur.
- İngiliz İngilizcesi: Noktalama işaretleri (virgül, nokta, soru işareti, ünlem işareti) alıntının anlamının bir parçasıysa tırnak işaretinin içine, aksi takdirde dışına konur.
Kesme İşaretleri (Apostrophes) Nedir ve Nasıl Kullanılır?
Kesme işaretleri (‘), İngilizcede çoğunlukla iki temel amaç için kullanılır: sahiplik belirtmek ve harf eksikliklerini göstermek (kısaltmalarda).
Kesme İşaretlerinin Kullanım Alanları
Kesme işaretlerinin doğru kullanımı, yazılı İngilizcede sıklıkla hata yapılan bir alandır. İşte başlıca kullanım alanları:
- Sahiplik Bildirme (Possession):
- Tekil İsimler: Tekil bir isimde sahiplik belirtmek için ismin sonuna ‘s eklenir. (örneğin, cat’s toy – kedinin oyuncağı).
- Çoğul İsimler (s ile biten): Zaten ‘s’ ile biten çoğul isimlerde sahiplik belirtmek için sadece bir kesme işareti eklenir. (örneğin, students’ books – öğrencilerin kitapları).
- Çoğul İsimler (s ile bitmeyen): ‘s’ ile bitmeyen düzensiz çoğul isimlerde sahiplik belirtmek için ‘s eklenir. (örneğin, children’s toys – çocukların oyuncakları).
- Kısaltmalar (Contractions): İki kelimeyi birleştirerek bir veya daha fazla harfin eksik olduğunu göstermek için kullanılır. (örneğin, don’t – do not; it’s – it is/it has; they’re – they are).
- Harflerin veya Sayıların Çoğulları (Plurals of Letters or Numbers): Belirli harflerin veya sayıların çoğullarını belirtmek için bazen kullanılır, ancak bu kullanım günümüzde daha az yaygındır ve genellikle doğrudan ‘s’ eklenmesi tercih edilir. (örneğin, “Mind your p’s and q’s ” – p’lerine ve q’larına dikkat et).
Kesme İşaretlerinin Kullanılmadığı Durumlar
- İyelik Zamirleri (Possessive Pronouns): Its , hers , theirs , ours , yours gibi iyelik zamirleri asla kesme işareti almaz. “It’s” her zaman “it is” veya “it has” anlamına gelir.
- Çoğullar (Plurals): İsimlerin sadece çoğulunu yapmak için kesme işareti kullanılmaz. (örneğin, “apples” doğru, “apple’s” veya “apples'” yanlış).
Tırnak ve Kesme İşaretleri Tablosu
| İşaret | Adı | Kullanım Amacı | Örnek |
|---|---|---|---|
| ” ” | Çift Tırnak İşaretleri | Doğrudan alıntı veya diyalog | She said, “I’ll be back soon.” O, “Yakında döneceğim.” dedi. |
| Kısa eser başlığı | The article “The Future of AI” was very informative. “Yapay Zekanın Geleceği” makalesi çok bilgilendiriciydi. |
||
| ‘ ‘ | Tek Tırnak İşaretleri | Alıntı içinde alıntı | He told me, “Then she said, ‘I agree.’ ” Bana dedi ki, “Sonra o, ‘Katılıyorum.’ dedi.” |
| ‘ | Kesme İşareti | Sahiplik (tekil) | This is John’s car. Bu John’un arabası. |
| Sahiplik (s ile biten çoğul) | The students’ projects were excellent. Öğrencilerin projeleri mükemmeldi. |
||
| Kısaltma | It’s raining outside. Dışarıda yağmur yağıyor . |
Tırnak İşaretleri ve Kesme İşaretleri ile İlgili Sık Yapılan Hatalar
- “Its” ve “It’s” Karışıklığı: “Its” iyelik zamiridir (ona ait), “it’s” ise “it is” veya “it has” kısaltmasıdır. Bu ikisi en sık karıştırılan noktalama hatalarından biridir.
- Çoğul ve Sahiplik Karışıklığı: Bir kelimenin çoğulunu yaparken yanlışlıkla kesme işareti kullanmak (örneğin, “apple’s” yerine “apples”). Çoğullar kesme işareti almaz.
- Gereksiz Tırnak İşareti Kullanımı: Tırnak işaretlerini gereksiz yere vurgu yapmak veya ironi belirtmek için kullanmak, metnin amatör görünmesine neden olabilir.
- Noktalama İşaretlerinin Konumu: Özellikle Amerikan ve İngiliz İngilizcesi arasındaki farklılıklar nedeniyle, tırnak işaretleri ile diğer noktalama işaretlerinin (nokta, virgül) konumu sıkça karıştırılır.
Tırnak İşaretleri ve Kesme İşaretleri ile İlgili Örnek Cümleler
- She said, “I will be there at 5 PM.”
O, “Akşam 5’te orada olacağım.” dedi. - He asked, “Do you want to come?” ?
O sordu, “Gelmek ister misin?” ? - My favorite song is “Bohemian Rhapsody.” .
En sevdiğim şarkı “Bohemian Rhapsody.” . - The teacher explained, “The poem ‘The Raven’ is by Edgar Allan Poe.”.
Öğretmen açıkladı, ” ‘Kuzgun’ şiiri Edgar Allan Poe’ya aittir.” . - He called me “buddy” in a sarcastic tone..
Bana alaycı bir tonla “kanka” dedi. . - This is my mother’s car..
Bu annemin arabası. . - The dogs’ leashes were tangled..
Köpeklerin tasmaları karışmıştı. . - The women’s rights movement gained momentum..
Kadın hakları hareketi ivme kazandı. . - I’m not sure if they’re coming..
Geleceklerinden emin değilim . . - It’s a beautiful day for a walk..
Yürüyüş için güzel bir gün . . - The company published its annual report..
Şirket yıllık raporunu yayınladı. . - Mind your p’s and q’s ..
Haline hareketine dikkat et . . - He always loses his keys..
Anahtarlarını hep kaybeder . . - Doesn’t she like coffee??
Kahve sevmiyor mu ? ? - The book is about a hero’s journey..
Kitap, bir kahramanın yolculuğu hakkında. .